Van ‘belangenspel’ naar ‘rollenspel’

Remco Westerbroek
Door:
Remco Westerbroek
Gepubliceerd op:
7 oktober 2021
Leestijd:
6 minuten

Met dit event nemen wij je mee van ‘belangenspel naar rollenspel’. In het voorbeeld waren de volgende rollen van toepassing: Host, conciërge en gast. Als Ron’s moeder zelf gaat reizen en een Airbnb accommodatie boekt, dan is zij gast. Besluit zij om naast haar eigen accommodatie ook de zorg te dragen voor de accommodatie van de buurvrouw, dan speelt zij de rol van conciërge. Binnen het platform-model moet iedereen (ongeacht functie, opleidingsniveau of leeftijd) in de mogelijkheid worden gesteld om iedere willekeurige rol aan te nemen. Zelf bepalen welke interactie relevant is en welke relaties waardevol zijn.   

We zijn in de praktijk vaak geneigd om direct de grote uitdaging op te lossen.

Top down vanuit een strategie, vertaald naar de onderliggende lagen. Maar hoe groter de uitdaging, hoe hoger de onvoorspelbaarheid. Mede door de toename van het aantal beïnvloedingsfactoren. Een grote uitdaging vraagt om een andere manier van organiseren. Start bij de kleine (soms al complexe) uitdagingen op het laagste niveau. Hier zal eerst een voldoende fundament moeten worden gecreëerd. Waardoor door middel van kleine experimenten relevante inzichten worden verkregen om bottom up richting te kunnen geven. Om uiteindelijk tot oplossingen te komen van het overkoepelende probleem. 

Voor dit event zijn wij van start gegaan vanuit een spelvorm

Als klein experiment hebben wij voor het event de keuze gemaakt om niet canvas-gedreven aan het werk te gaan, maar ‘spel’-gedreven. Een canvas (met daarbij de uitleg en voorbeeld van een betreffend persoon) geeft onbewust een denkrichting aan de deelnemers hoe zij de opdracht aanvliegen. Dit wilden wij niet!

Door te starten vanuit een spelvorm hebben we kunnen ervaren dat de creativiteit onbegrensd blijkt. En er verschillende vertrekpunten zijn ontstaan met ieder hun eigen verhaallijn. Verhaallijnen die uiteindelijk na presentatie en nadere bestudering zeer goed te integreren zijn in de uiteindelijke rollen. Hieronder geven we een korte terugblik op de drie verhaallijnen en onze keuze om de verschillende, door jullie, gekozen rollen terug te brengen naar drie omvattende rollen. Rollen, waarbinnen de andere gekozen rollen kunnen acteren.

1. De ‘blinde vlek’

In deze opzet kwam de partner in beeld. Een externe factor die een belangrijke indirecte relatie heeft tot de bouwplaats. Maar in de huidige situatie geen positie heeft binnen de bouwplaats-dynamiek. Het toont direct een spanningsveld dat nu nog op de onderlaag is gepositioneerd. Het is niet zichtbaar, maar wel voelbaar en heeft een uitwerking op gemoedsrust en te nemen beslissingen. Hoe breng je de bouwplaats in contact met de ‘buitenwacht’ en hoe creëer je een gezond evenwicht tussen de verschillende (menselijke) belangen. Daarnaast is het natuurlijk van belang dat je zichtbaar voor elkaar bent om indien nodig een noodzakelijke interactie aan te gaan. De gekozen rollen schuren nog wat dicht tegen een entiteit aan en kunnen niet door anderen, dan bijvoorbeeld de partner, gespeeld worden. 

2. Van leidinggevende naar leidingnemende

Ook in deze opzet verschenen mooie nieuwe rollen. Een ‘Leidingnemende’ in plaats van een leidinggevende die vanuit een signaleringsfunctie specifieke zaken onder de aandacht brengt. Dit kan zijn vanuit eigen beweging en het initiatief neemt. Een veiligheidscoach die zorgt dat problemen worden opgelost (eventueel met behulp van de veiligheidsexpert). Zodat oplossingen worden geborgd. De veiligheidsexpert die waarde toevoegt door het aandragen van relevante kennis voor het oplossen van specifieke problemen of uitdagingen. De expert kan ook in samenwerking met de veiligheidscoach of ander experts de problematiek bespreken en oplossen. 

3. Van ‘landverrader’ naar kameraden!

In deze opzet is gekozen voor de Bewustmaker (door het groepje ook wel gekscherend als ‘landverrader’ betiteld). Niet geheel onterecht, want het zal naar alle waarschijnlijkheid een eerste barrière zijn die moet worden doorbroken. Dat heeft direct te maken met de insteek van de oefening: wat willen we aan houding & gedrag zien op de bouwplaats. Ook hier is de ‘Bewustmaker’ iemand met een signaleringsfunctie. Daarnaast is er met de ‘Regelaar’ en de ‘Oplosser’ gekozen voor een meer algemene benaming voor een rol. Het voordeel hiervan is dat er veel ‘entiteiten’ binnen zo’n rol kunnen acteren. Of het nu een coach is, een directeur, een bouwplaatsmedewerker of een chauffeur die komt lossen. Allen worden in staat gesteld om iets te signaleren, regelen of op te lossen. Wanneer zij de kennis, vaardigheid en benodigde middelen tot hun beschikking hebben.  

Van ‘belangenspel naar rollenspel’.. 3 verhaallijnen als vertrekpunt

Wanneer je kijkt naar alle drie de verhaallijnen is het bijzonder om te zien dat het, op het eerste gezicht, geen enorm complexe interactie is die omschreven wordt. Mede door het gebruik van werkwoorden krijgt de interactie meer eenvoud en is het duidelijk wat een bepaalde rol kan ondernemen om iets te helpen oplossen. Het feit dat deze interacties op tafel zijn gekomen (ook al is het in eenvoud). Het geeft wel aan dat we dit nog steeds als problemen zien.

Er is nog geen passende oplossing voor gevonden in de traditionele pipeline-benadering. Deze interacties vragen dus om een andere manier van organiseren. Hierbij kan het samenbrengen van een netwerk vanuit gelijkwaardige interacties en relaties een nieuwe impuls bieden om deze problemen wel op te lossen. Door iedereen en met iedereen, vanuit het gezamenlijke belang en nieuwe dynamiek om de bouwplaats steeds veiliger te maken. 

We hebben alle rollen bij elkaar gelegd en daaruit de overstijgende rollen gedefinieerd, waarbinnen participanten met een oneindigheid aan profielen kunnen meedoen. 

Hierbij zijn we uitgekomen bij de volgende rollen: 

De verkenner signaleert en is gespitst op mogelijke afwijkingen of risico’s. Dat kan een onveilige situatie of handeling zijn, maar ook de signalering dat een collega al enige tijd wat afwezig lijkt. Dit kan een bouwplaatsmedewerker zijn, maar ook een partner of een buurtbewoner. 

De regelaar ontvangt een signalering of waarschuwing heeft, maar beschikt niet over de benodigde kennis, vaardigheid of middelen om de signalering op te lossen. De regelaar gaat op zoek om iemand te vinden die het probleem voor hem kan oplossen. Tevens kan de regelaar zorgen dat een goede oplossing wordt geborgd en doorgevoerd in het proces. 

De oplosser verhelpt het probleem op basis van specifieke kennis, vaardigheid of de beschikking over specifiek benodigde middelen. 

Graag nemen wij je mee in onze vervolgsessie, lees hier verder.

DELEN

Remco Westerbroek

Remco Westerbroek

Een veilige bouwplaats blijkt nog steeds een uitdaging. We zijn vaak geneigd om voor oplossingen te denken vanuit middelen. (Controle-)apps, check-lijsten, toolboxen en wat er nog meer is ontwikkeld. We vergeten dat het begint bij mensen en de relatie die zij tot elkaar hebben. Hoe kunnen we de mensen op de bouwplaats helpen om een eigen gedragscode op te stellen. Samen door verandering in houding & gedrag bouwen aan een veiligheidscultuur; zowel fysiek als sociaal.

Meer van dit

Meer veiligheid in je emailbox?

Meld je nu aan voor de nieuwsbrief van De Veilige Bouwplaats. Dan bouwen we samen aan een veiligere werkplek voor iedereen in de bouw. 

powered by Advanced iFrame. Get the Pro version on CodeCanyon.