Na onze sessie op de geweldige locatie van Breinn, waar we met elkaar de rollen hebben kunnen definiëren, zijn we op uitnodiging van ISSO in Rotterdam aan de slag gegaan om de rollen verder uit te werken naar hun verwachte dagelijkse patronen en de daaraan mogelijke verwante wensen en behoeftes. Het verbinden van de rollen.
We hebben in deze sessie nieuwe deelnemers mogen verwelkomen die direct met hulp van de overige deelnemers ongeremd in de materie zijn gedoken. Het duidt dat de sociale cohesie van een groep die samenkomt zich snel vormt door het creëren van een veilige plek voor open dialoog en de vrijheid om zelf, zonder voorgeschreven regels, mee sturing te geven aan het proces. Door met elkaar de dialoog aan te gaan over hoe we van veilig werken op de bouwplaats een spel kunnen maken voor de mensen die er daadwerkelijk werken.
De blog over hoe we tot de rollen zijn gekomen, lees je hier.
De rollen
Even een korte introductie van de rollen, zoals we die in de voorgaande sessie hebben gedefinieerd:
De verkenner signaleert en is gespitst op mogelijke afwijkingen of risico’s. Dat kan een onveilige situatie of handeling zijn, maar ook de signalering dat een collega al enige tijd wat afwezig lijkt. Dit kan een bouwplaatsmedewerker zijn, maar ook een partner of een buurtbewoner.
De regelaar ontvangt een signalering of waarschuwing, maar beschikt niet over de benodigde kennis, vaardigheid of middelen om de signalering op te lossen. De regelaar gaat op zoek om iemand te vinden die het probleem voor hem kan oplossen. Tevens kan de regelaar zorgen dat een goede oplossing wordt geborgd en doorgevoerd in het proces.
De oplosser verhelpt het probleem op basis van specifieke kennis, vaardigheid of de beschikking over specifiek benodigde middelen.
Opdracht
We hebben willekeurig deelnemers bij elkaar gezet in drie groepen met als eerste opdracht vorm te geven aan het volgende: “Hoe ziet een normale dag eruit van de betreffende rol”?
Geen verdere uitleg wat te doen of hoe het te doen. De enige ondersteuning in de werkvorm wat het gebruik van de bekende hexagons om de noodzakelijke of mogelijke verbindingen zichtbaar te maken. Doordat de deelnemers zelf vorm geven aan het proces, leverde deze oefenvorm wederom een verschil in aanpak op tussen de drie groepen.
Nadat de drie groepen voor hun toebedeelde rol een dagpatroon hadden neergelegd. Hebben we hen gevraagd om bij de gekozen activiteiten de betreffende behoefte of wens toe te voegen. Aansluitend heeft iedere groep gekeken welke tool nuttig, noodzakelijk of zeer welkom zou zijn om dit ook daadwerkelijk te kunnen faciliteren.
Een verschillende focus?
Ook nu verschenen er weer verschillende aanvliegroutes in de dag-patronen die de groepen presenteerden.
Met name de groep van de Verkenner had een meer persoonlijke insteek gekozen in hoe een dag begint met het ochtendritueel, naar koffiemoment op werk, aan het werk gaan, praatje achteraf tot avondritueel. Hoe ga je als mens door de dag, wat kom je gedurende de dag tegen, hoe ga je daarmee om en waar heb je als ‘mens’ behoefte aan?
Daar waar de groepen Regelaar en Oplosser meer de focus hadden op puur het voor de bouwplaatsmedewerkers zo veilig mogelijk inrichten van het ‘bouwplaats-proces’.
Wellicht niet geheel verwonderlijk, aangezien de rol van de Verkenner is ingericht rondom ‘waarnemen’. Waarnemen gaat over hoe je als mens aanwezig bent in het bewust worden van objecten, eigenschappen of verhoudingen door zintuiglijke organen; het omvat ook het ontvangen, verwerken en interpreteren van zintuiglijke waarnemingen.
De rol van de Regelaar en de Oplosser zitten wellicht wat meer in een taakgerichte aanpak, structureren van de planning, aansturing in specifieke situaties en het overdragen van kennis, instructie of vaardigheid en registratie van een gekozen oplossing.
Een waardevolle sessie
Uiteindelijk is er tijdens de sessie door de deelnemers weer enorm veel kennis met elkaar gedeeld. Zijn er praktijksituaties doorgenomen en waren de rollen al redelijk op elkaar afgestemd om richting een mogelijk ‘veiligheids-spel’ voor de bouwplaats te komen.
We hebben de drie verschillende rollen naast elkaar gelegd en gekeken waar we vergelijkbare behoeften of wensen zagen die we met een passende tool zouden kunnen ondersteunen. De tool moet niet het doel op zich zijn om de bouwplaats veiliger te maken. Dat zit in de mensen die op de bouwplaats werken. Die moeten we helpen om de juiste beslissingen te kunnen nemen en de goede oplossingen vast te kunnen leggen voor andere bouwplaatsen.
Dagstart
De dagstart is het meest verbindende element in de uitwerking van de verschillende rollen. Hier kwamen ze bij elkaar. Maar wat maakt een dagstart echt waardevol?
Als het een bijeenkomst is voor eenzijdige instructies en informatieverstrekking, dan draagt dat niet bij aan een maximale betrokkenheid. Maar wat als je van de dagstart een werkelijk interactief deel-moment kan maken van signaleringen en issues die aan het begin van de dag met elkaar kunnen worden besproken. Waar Verkenners inbrengen wat ze hebben waargenomen en je aansluitend met elkaar gaat besluiten hoe je onveilige situaties gaat oplossen. Aansluitend is het aan de Regelaar en Oplosser om de signaleringen op te pakken, op te lossen en af te melden.
Standaardoplossingen van marktpartijen versus maatwerkoplossingen van de bouwplaats
Voor eenvoudige veiligheidsissues kan de Verkenner de Oplosser vragen naar een standaardoplossing met eenvoudige veiligheidsmiddelen. Dan moet deze standaardoplossing wel als zodanig op iedere bouwplaats bekend zijn.
Wanneer er sprake is van een ingewikkelde situatie, men weet niet hoe het moet worden opgelost of het is te ingewikkeld om het zelf op te lossen, dan zal de Verkenner de Regelaar moeten informeren dat deze zorg moet dragen voor een oplossing. De Regelaar moet dan op zoek naar een Oplosser die de kennis, kunde of middelen tot zijn beschikking heeft om de gewenste oplossing te kunnen bieden. De Regelaar zorgt voor de registratie van het specifieke veiligheidsissue ter informatie aan de bouwplaats en het afmelden, wanneer het is opgelost.
Echter, de Regelaar registreert tevens hoe de oplossing voor het specifieke issue tot stand is gekomen. Zodat andere bouwplaatsen daar wellicht ook mee uit de voeten kunnen. Komt dit issue uiteindelijk vaak voor en wordt iedere keer de geregistreerde oplossing gebruikt, dan zal deze worden toegevoegd aan de standaardoplossingen. In dit geval spreken we dan over oplossingen die door de bouwplaats zelf worden ontwikkeld en uitgevoerd en die uiteindelijk breed inzetbaar zijn voor iedere bouwplaats.
Vanuit de rollen de juiste interactie activeren
Een ‘veiligheids-spel’ heeft bewuste spelers nodig. Iedereen moet als speler instappen in de rollen van de bouwplaats om het spel in beweging te krijgen. Beweging ontstaat door communicatie. Non-verbaal of verbaal. Mensen zijn gewend om op elkaar te reageren. Communicatie is daarin dus een belangrijk element. Tijdens de sessie hebben we ervaren dat er een onderscheid moet worden gemaakt in hoe we communicatie benaderen.
Enerzijds dienen we de bouwplaats-communicatie dusdanig effectief in te richten, zodat de juiste interactie wordt gestimuleerd. Bouwplaatsmedewerkers moeten eenvoudig notificaties kunnen versturen, beantwoorden en afmelden, waarbij iedereen op de hoogte wordt gehouden van de voortgang van taken en oplossing daarvan. Laten we het voor nu even de ‘procesgerichte communicatie’ noemen. De nadruk ligt hierbij meer in de gebruiksvriendelijkheid van tool, zodat gebruikers gemakkelijk berichten kunnen versturen, ontvangen en afwikkelen.
Het hele concept ‘bouwen’ is gebaseerd op sterke verbindingen
Anderzijds hebben we ontegenzeggelijk te maken met ‘intermenselijke communicatie’ op de bouwplaats, die we voor nu maar even ‘mensen-communicatie’ zullen noemen. In hoeverre zijn we in staat tot optimale onderlinge communicatie? Niet alleen een vraag voor de bouwplaats, maar voor iedere organisatie. In hoeverre geven we aandacht aan het noodzakelijke fundament om echt als mens met elkaar te communiceren? Dat begint met ‘verbinding’. Een woord dat als containerbegrip te pas en te onpas wordt gebruikt, zonder dat er lading aan wordt gegeven.
Verbinding gaat over:
- Hoe sta je in verbinding met jezelf?
- Hoe sta je in verbinding met de ander?
- Hoe sta je in verbinding met jouw omgeving?
Als we niet goed in verbinding zijn met onszelf, dan kunnen we ook niet goed verbonden zijn met anderen en onze omgeving.
We zijn gewend en geconditioneerd om met ons hoofd te denken en minder te ‘voelen’, terwijl we het ‘voelen’ juist iedere dag continu doen. We vinden iemand oké of niet oké, horen wat iemand zegt, maar hebben er niet het ‘goede gevoel’ bij.
Wij zijn ons niet bewust dat ons lichaam enorme antennes heeft die onze helpen om de juiste verbinding aan te gaan. Daar moeten we veel aandacht aan gaan besteden. Niet alleen op de bouwplaats, maar in iedere organisatie.
Echt verbinden met jezelf, de ander en de omgeving vormt het fundament om de optimale communicatie en interactie tot stand te brengen. Mensen meer in ‘contact’ met elkaar, waardoor het onderlinge vertrouwen, de oprechte aandacht voor een ander, het uitspreken naar elkaar en het complimenteren van elkaar bewust en gewaardeerd gedrag wordt.
Want, zoals in de tweede alinea geschreven, wanneer we een veilige omgeving creëren en we geven de participanten de ruimte om te gaan spelen, gebeuren er mooie dingen in harmonie en plezier. Dat is ook op een bouwplaats mogelijk, want ook daar werken we met mensen.
Krachten bundelen
Laten we op dit thema de krachten bundelen en zorgdragen dat we de bouwplaats optimaal faciliteren in het organiseren van een veilige plek om de verbinding aan te kunnen gaan. Om mee te bewegen in een andere en meer fundamentele manier van contact maken en communicatie die op de bouwplaats geaccepteerd gaat worden. Het is het fundament voor een nieuwe bouwplaats-cultuur. Waarin oprechte samenwerking vanuit onderlinge verbinding ontstaat in tegenstelling tot een opgedragen samenwerking, vanuit een onderlinge contractbasis.
Vanuit een veilige plek om te verbinden, werken we met elkaar aan een veilige bouwplaats. Dan kunnen we de rollen invullen, de communicatie optimaal faciliteren en de processen nauwkeurig en sluitend inrichten.
Wil je meedoen met ons komende event? Meld je dan snel aan en deel je kennis/kunde en inzet voor een Veilige Bouwplaats.
Binnenkort organiseren wij ook een Event voor de bouwplaats medewerkers! Wil je meedoen of wil je een collega of werknemer hiervoor opgeven? Mail dan even naar support@deveiligebouwplaats.nl of klik hier.
